Levensbeschouwing

Onder early stage diagrams plaatsen we hier de eerste tentatieve pogingen om te komen tot het vormen van schemata ten behoeve van een aanschouwelijke presentatie en of voordracht. In deze een voordracht met betrekking tot de levensbeschouwelijke vorming van het kind tussen 4 en 12 jaar, van groep 1 t/m groep 8 op de basisschool.

Volgens de sheets die we terugvonden, bleek dat in maart 1994 plaats gevonden te hebben. Zover ons geheugen kan reiken, inmiddels 26 jaar terug, kan dat een voordracht geweest zijn voor schoolbegeleiders inzake de levensbeschouwelijke vorming op een basisschool. Hoe dan ook, biedt het een blik in de vroege fase, met betrekking tot de eerste premature vormen, die later uitgewerkt en verwerkt worden tot een systeem dynamisch gevalideerd grondpatroon, zoals dat elders op de website is te vinden.

We onderscheiden met betrekking tot het in beeld brengen van begrippen, achtereenvolgens verschillende niveaus, in deze vier, van meer schematisch tot meer patroon gerelateerd: schema - plaatje - model - patroon. In het betreffende leerproces hebben we kunnen ontdekken hoe willekeurige schema's uiteindelijk konden involueren tot onwillekeurige modellen, die allen tezamen, beantwoorden aan een gevalideerd grond-patroon. Op grond hiervan ontstaat de mogelijkheid om met compatibel vorm gegeven modellen complexe verbanden in beeld en tot begrip te brengen en wel middels een simplex, een abstract grondpatroon met formele regels. Regels die we terug gevonden hebben in een lange filosofische beeldtraditie, o.a. van Aristoteles, Kant, Hegel en Foucault.

Hier evenwel doen we het nog zonder een grondpatroon, het laat veel eerder de nog onbewuste behoefte zien om te komen tot een wijze van denken, die eerder gerekend kan worden tot hetgeen beelddenkers veelal onbewust bezigen. Uiteindelijk dienen deze schema's conceptueel zodanig te evolueren dat ze een brug weten te slaan tussen enerzijds begripsdenkers en anderzijds beelddenkers. Analytisch gezien moeten de juiste begrippen in relatie tot elkaar een coherent en consistent concept vormen, hetgeen pas mogelijk wordt als die begrippen ook op een synthetisch juiste wijze in beeld gebracht kunnen worden. Zo ver is het hier in de navolgende plaatjes nog bij lange na niet en toch voor wie daartoe oog krijgt, ontstaat hier een eerste aanvoelen van de onderscheiden werking van de diverse assen in deze ene cirkel. Voor de trainees een leuke oefening om te zien waarom we nu o.a. schema en model op de horizontaal plaatsen en plaatje en patroon op de verticaal.

Hier ontstaan al de eerste begrippen, zoals subject betrokken en object betrokken, de eerste mee bewegend in de cirkel gepositioneerd en de tweede later tegen bewegend op de cirkel . Hier echter verwijst het begrip subject betrokken naar de aard van de waarden en object betrokken naar de aard van de normen, de vraag is of ze dan al of niet correct gepositioneerd staan als we later daar waar nu normen staat, de aard van de positie weergeven als autonoom en daar waar nu waarden staat, de aard van de positie weergeven als heteronoom. Staan normen object betrokken op zich en vormen ze de maat waaraan men gedrag kan toetsen? Zo ook staan waarden veeleer subject betrokken in een heteronoom en of afhankelijk gerelateerd verband, want wie bepaalt wat van waarde is? Ieder voor zichzelf en of staat de waarde als zodanig niet los van een subject die haar leeft in zijn dagelijks doen en laten?

Het is maar een klein voorbeeld om duidelijk te maken, dat het niet zo maar om het even is, waar significante begrippen, ergens op een gedefinieerd veld, gepositioneerd dienen te worden? In tegendeel, het vraagt een helder conceptueel gefundeerde visualisatie en of beeldvorming. Ziehier de premature pogingen daartoe.

Rechts onderaan vindt U de naam van José Bolt-Honing; zij is degene die 15 jaar lang mij terzijde heeft gestaan in het mee zoeken en vormgeven aan een visueel heldere presentatie. José heeft onderstaande plaatjes indertijd vorm gegeven op sheets, die we onlangs gedigitaliseerd hebben. Bij deze mijn dank aan haar niet aflatende ijver de voordrachten te voorzien van een, grafisch gezien, transparante schoonheid.