Raja Yoga - Yamas en Niyamas

Uitleg van de afzonderlijke begrippen en hun posities in het diagram

Yama’s en Niyama’s

Er zijn vijf yama’s en vijf niyama’s. Het zijn de eerste twee stappen van het achtvoudig pad van Patanjali, de grondlegger van Raja Yoga

Yama’s universele waarden

Hoe ga je in gedachten, woorden en handelen om met:

geweld – waarheid – eerlijkheid – intimiteit – begeerte

Thema’s die vooral aan het licht komen in relatie tot de ander. Door bewust te worden van deze primaire waarden in je leven kun je de juiste beslissingen nemen om al dan niet te handelen op de manier die bij jou past. Yama’s zijn hulpmiddelen om zo prettig mogelijk in het leven te staan, niet om te verworden tot dogma’s. In de beoefening is het dan ook aan te raden dit met zachtheid te doen. Anders pleeg je geweld.

Yama betekent letterlijk: weigering. Weigeren om vanuit automatisme alles zomaar te laten gebeuren of je te laten meesleuren met dat wat niet (meer) bij je past. Deze thema’s maken je bewust van je eigen waarden en normen. Ze maken je wakker hoe je omgaat met jezelf en met de buitenwereld. Je wordt aan het nadenken gezet om eerlijk naar jezelf en je omgeving te kijken zonder oordeel.

Niyama’s idealen

Hoe ga je in gedachten, woorden en handelen om met:

zuiverheid – tevredenheid – matigheid – zelfstudie – overgave

De Niyama’s maken je bewust van jou innerlijke houding. Door deze idealen na te streven in je dagelijks leven in combinatie met de beoefening van de Yama’s ga je in alle opzichten krachtiger functioneren.

Midden – Moksha bevrijding

Moksha bevrijding

Door zo dicht mogelijk bij jouw Zelf te blijven en in waarheid met je zelf en met je omgeving te leven, in gedachten woorden en handelingen, des te meer zal je momenten ervaren van vrij zijn, van bevrijding. Je ont-wikkelen vraagt onderscheidingsvermogen en tijd omdat het geweld zou zijn als je ineens alles waar je invloed op hebt zou willen veranderen.

Oost – Dharma bestemming volgen

Dharma plicht

De plicht de verantwoordelijkheid naar jouw Zelf om, waar mogelijk, je leven zo in te richten dat je zo dicht mogelijk bij de essentie van jouw wezen blijft. Leven naar je eigen zielenaard. Je bestemming volgen door te leven vanuit je hart in harmonie met je willen, denken, voelen en handelen.

Jnana leren kennen

Jnana kennis / wetenschap / jezelf en al dat is leren kennen

Bij Jnana yoga ga je je verdiepen in de wetenschap van yoga, in de theoretische achtergrond.

Jezelf en al dat is leren kennen door zelfonderzoek en de theorie rondom de verschillende thema’s te bestuderen. Te beginnen met Atma Vidya: de wetenschap van de ziel om tot zelfrealisatie te komen. Daarna pas komt Brahma Vidya: de wetenschap van de kosmos en van de hemellichamen.

Kriya leren kunnen

Kriya actie /doen / werk

Het leven in de praktijk van alle dag leren kunnen om de levenservaring tot kunde te kunnen verinnerlijken.

West– Karma inlossen

Karma handeling

De wet van oorzaak en gevolg wordt in stand gehouden door op een onbewuste manier in het leven te staan. Elke gedachte, elke woord en elke handeling is een beweging in de energie in en om ons heen, hoe subtiel ook. Denk daarbij aan het beeld dat je in stil water een steentje gooit. Een grote steen heeft andere gevolgen dan een klein kiezelsteentje. Door kennis over je zelf en jouw levenservaring in jou te verinnerlijken is het mogelijk om een niet gewenste oorzaak en gevolg situatie te doorbreken en zo karma in te lossen. Dit blijkt voor ons in deze tijd met een leven vol stress, verplichtingen, hectiek en verwachtingen geen makkelijke opgave.

Chakra’s centra van energie

Chakra betekent letterlijk, wiel. Het zijn voor het oog onzichtbare wervelende centra van energie in ons lichaam. De meest bekende chakra’s zijn de zeven hoofdchakra’s die zich bevinden langs de ruggengraat. Alle chakra’s staan met elkaar in verbinding maar hebben ieder zo hun eigen energetisch werkzaam gebied in het lichaam. De mate van harmonie drukt zich uit zowel op fysiek, emotioneel, mentaal als spiritueel niveau. In relatie tot de bespreking van dit diagram op deze plek is de uitleg over elk afzonderlijk chakra minimaal.

Dynamiek Oost – West – Oost opponerende en participerende route

Dharma bestemming volgen

Jnana leren kennen

Kriya leren kunnen

Kennis plus ervaring opdoen. Je bestemming volgen door te leren kennen en te leren kunnen wat je kan brengen naar wijsheid. Het een kan niet zonder het ander om zowel kennis als kunde te verinnerlijken. Een basis om karma in te lossen. Geen wijsheid zonder het leven te leven. Geen wijsheid zonder kennis van je zelf en van al dat is. Vanuit wijsheid weten wat je bestemming is en hoe die te volgen, vrij van zo veel mogelijk ballast.

Dynamiek Noord – Zuid polaire as

Ahimsa niet schaden

Saucha zuiverheid

Muladhara chakra staartbeen

Sahasrara chakra kruin

Betekenis chakra’s: Sahasrara chakra betekent duizendbladige lotus. De plek van waaruit ´de duizenden hersenkronkels worden verlicht`. Muladhara betekent letterlijk stut, steun. Hier zetelt jouw fundament. Stevig geworteld zijn in je basis. Je huisje boompje beestje vormgeven. De verbinding in jou tussen hemel en aarde. Geweldloosheid en zuiverheid als basis. Zij kunnen niet zonder elkaar. Het zijn twee kanten van eenzelfde medaille. Zuiverheid als innerlijke basishouding én zuiverheid beoefenen in contact met de buitenwereld.Ahimsa dat letterlijk betekent: niet schaden of niet doden. Stevig geworteld zijn in geweldloosheid en zuiverheid zowel naar jezelf als naar de ander. Het hoofd in een wolkeloze hemel met beide voeten op de grond in het hier en nu.

Driehoek met de punt op Noord

Saucha zuiverheid

Satya waarachtigheid

Brahmacharya intimiteit

Deze driehoek symboliseert het mannelijke, het bewustzijn, de geestkracht. De horizontale lijn als symbool voor aardse aangelegenheden die getransformeerd kunnen worden naar een hoger naar een subtielere energietrilling, een transparanter bewustzijn. De verkregen zuiverheid kan dan weer indalen en in de dagelijkse praktijk zijn werk doen. Brahmacharya wordt vaak vertaald als kuisheid of onthouding. Door de tijden heen heeft dat tot veel misverstand geleid. Letterlijk betekent Brahmacharya: je gedragen ten opzichte van Brahman oftewel je gedragen ten opzichte van het allerhoogste. Het allerhoogste in elkaar respecteren en liefhebben. Je in liefde tot de ander verhouden en je daarmee verbinden. Alleen wanneer er sprake is van waarachtigheid en zuiverheid in welk contact dan ook is er sprake van intimiteit, van een werkelijk ontmoeten. De yogagroet, Namaskar, waarbij je de handen vouwt voor het hart en een lichte buiging maakt betekent dan ook: Het zuivere in mij groet het zuivere in jou. Het is een basis geesteshouding in verbinding met de ander.

Driehoek met de punt op Zuid

Ahimsa niet schaden

Aparigraha niet begeren

Asteya niet stelen

Deze driehoek symboliseert de fysieke wereld, de aarde, de moederkracht. De horizontale lijn als symbool waar de hemelse energie in kan dalen. Wanneer er sprake is van stelen, oneerlijkheid en/of begeerte dan schaad je jezelf of de ander en pleeg je geweld. Stelen kan het gevolg zijn van hebzucht. De begeerte van meer willen hebben, meer willen nastreven of meer toe-eigenen dan dat je toekomt of bij je past. Het kan heel subtiel zijn of zo verweven zijn met de gebruiken in onze maatschappij dat het niet als dusdanig wordt herkend. Wanneer je stevig geworteld bent in jezelf en in geweldloosheid met het juiste streven als basis, worden eerlijkheid en tevredenheid je deel en zal je alles hebben dat bij je past.

De beide driehoeken, met de punt naar boven en naar beneden, tezamen vormen als de zes puntige ster het symbool van het hartchakra.

Kwadrant rechtsboven: Noord – Oost

Aparigraha niet begeren

Svadyaha zelfonderzoek

Ajna chakra voorhoofd

Betekenis chakra: Ajna betekent commando centrum. In dit centrum zetelen je hersenen. Van hieruit ben in je staat om keuzes te maken en kun je zelfonderzoek doen. Door je te verdiepen in de processen binnenin je zelf, aandacht voor Je Zelf wie of wat je bent, door je hiermee te identificeren , ontstaat er eenwording met je Zelf wat uitmondt in Zelfrealisatie. Centrale vraag in het onderzoek is: ‘wie ben ik, wat is mijn bestemming’ en niet ‘wat begeer ik, wat of wie ambieer ik te zijn’ Streven naar de juiste ambitie. Niet meer begeren dan dát wat je nodig hebt. Onderscheidingsvermogen ontwikkelen om te weten wat jouw Ik, jouw Zelf is en te zien wanneer je ego-ikje in het geding is. Wanneer begeerte door zelfkennis is getransformeerd naar het juiste streven komen vanzelf de antwoorden op wezenlijke vragen omdat elke versluiering veroorzaakt door begeerte wordt weggehaald.

Kwadrant rechtsonder: Zuid - Oost

Isvara Pranidhana overgave

Brahmacharya intimiteit

Svadistana chakra heiligbeen

Betekenis chakra: Svadistana: Sva- betekent zelf, -adistana verblijfplaats. Eigen verblijfplaats. Het is o.a. de chakra van het spel, erotiek en sociale contacten. Hier gaat het om het verbinden met de ander.Je vanuit jeZelf in overgave in liefde te verbinden. Je ook over te geven aan wat het leven jou brengt. Verbinden in de breedste zin van het woord. Jij in relatie tot de buitenwereld. Het gaat over intimiteit. Je verbinden met het hoogste het zuiverste in de ander. Echt ontmoeten vanuit hart en ziel. Van ziel tot ziel.

Driehoek met de punt op West

Pratyahara onthechten door de aandacht juist te richten

Jnana kennis verinnerlijken

Kriya kunde verinnerlijken

Wijsheid kennis en ervaring verinnerlijkt

Svadhyaya zelfonderzoek

Isvara Pranidhana overgave

Door overgave op het juiste moment de controle los durven laten . Je vrij voelen door te onthechten van dát wat jou niet meer dient waardoor je de aandacht vanuit wijsheid opnieuw kunt richten op de buitenwereld. Door zelfonderzoek weten te focussen op wat er toe doet. De kennis en ervaring die je hebt opgedaan kan dan vanuit rust verinnerlijken tot wijsheid waardoor je weer weet wat je te doen staat of juist te laten. Vanuit wijsheid leven in verbondenheid met al dat leeft. Regelmatig de weg naar binnen gaan om in overgave in contact te komen met jouw essentie jouw Zijn als vertrekpunt naar buiten toe om je bestemming te volgen. Je zelf lerend kennen is dan ook én de weg naar binnen gaan én ervaring opdoen in het leven van alle dag.

Kwadrant linksboven: Noord - West

Santosha tevredenheid

Asteya niet stelen

Visuddhi chakra keelgebied

Betekenis van de chakra: Vis betekent wijsheid, -suddhi zuiveren. Wanneer je zelfonderzoek doet begint vanzelf een zuiveringsproces. Zuiveren in de zin dat je in dat persoonlijke proces eerlijk naar jezelf en je omgeving gaat kijken en steeds meer de ruimte gaat innemen die jij nodig hebt én jou toekomt om te ontwikkelen tot een persoon die in zijn kracht het leven zo optimaal mogelijk leeft. De ander zijn ruimte gunnen en geven is even zo belangrijk. Wanneer er oneerlijkheid in het spel is dan is mijn en dijn in het geding. Oneerlijkheid kan worden vertaald als diefstal. Stelen kan zich ook laten gelden in gedachten en woorden van heel grofstoffelijk niveau tot heel subtiel. Elk vogeltje zingt vanuit zijn hart zijn eigen lied. Alleen in tevredenheid is het aangenaam fluiten en kun je jeZelf in vrede (her)vinden.Tevredenheid wordt dan de basis voor innerlijke rijkdom.

Kwadrant linksonder: Zuid - West

Satya waarachtigheid

Tapah matigheid

Manipura chakra energiecentrum in het navelgebied

Betekenis chakra: Mani betekent juweel -pura betekent woonplaats. Ook wel het eeuwig stralend juweel genoemd. In waarachtigheid leven is telkens onderzoeken wie Jij bent en wie jouw ego-ikje is. In waarachtigheid streven om schitterend en stralend te zijn zoals jij bent met al jouw kwaliteiten en durven te kijken naar je belemmeringen. Een ego-ikje kan ook stralen maar dan met een andere glans. Als je belemmeringen ervaart op fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel niveau zou dit een thema kunnen zijn om te onderzoeken. Teveel of te weinig ego bijsturen kan door regelmatig als van een afstand naar jezelf kijken om weer vrij te worden van automatisme en afhankelijkheid. Je gaat dan alles zien wat jou niet meer dient, wat te veel is. Door te matigen kun je vanuit kracht functioneren op een manier die alleen jou past.

Driehoek met de punt op Oost

Pranayama het juiste ademen, energetisch en fysiek

Dharma bestemming volgen

Jnana leren kennen

Kriya leren kunnen

Tapah matigheid

Santosha tevredenheid

Teveel is minder dan genoeg. Door te matigen kun je weer vanuit kracht functioneren wanneer je de buitenwereld inademt, als je de buitenwereld in gaat. Soms is even ontspannen genoeg maar soms zijn er grotere veranderingen nodig. Tapah wordt ook wel vertaald met zelfdiscipline of soberheid. Tevredenheid is altijd een goede graadmeter om te weten of er bijvoorbeeld sprake is van ‘teveel’. De beoefening van Tapah helpt je alert te blijven wat wel en wat niet voor jou bedoeld is, zeker als je je bestemming in het vizier houdt. Je hebt maar honderd procent energie om te geven en te nemen. Wanneer je hier in slaagt zal tevredenheid je deel zijn en zal je dat ook naar buiten toe uitstralen. Kennis over het leven en daarnaar handelen zorgt ervoor dat jouw kunnen ook een kunde (west) kan gaan worden. Eenvoud en bescheidenheid zijn begrippen die aansluiting vinden bij matigheid en tevredenheid.

Dynamiek in de onderpool

Satya waarachtigheid

Tapah matigheid

Manipura chakra energiecentrum navelgebied

Ahimsa niet schaden

Muladhara chakra energiecentrum staartbeen

Isvara Pranidhana overgave

Brahmacharya intimiteit

Svadistana chakra energiecentrum heiligbeen

Door geweldloos en waarachtig, goed geworteld in het leven te staan, met overgave aan dat wat je pad kruist, kun je de juiste dingen doen op het juiste moment in verbondenheid met al dat je ontmoet.

Dynamiek in de bovenpool

Apariagraha niet begeren

Svadyaha zelfonderzoek

Ajna chakra energiecentrum voorhoofd

Saucha zuiverheid

Sahasrara chakra energiecentrum kruin

Santosha tevredenheid

Asteya niet stelen

Visuddhi chakra energiecentrum keelgebied

Onderzoeken wat je kwaliteiten en je belemmeringen zijn waardoor er vanuit verkregen zuiverheid en inzicht de ruimte ingenomen kan worden die je nodig hebt om in tevredenheid de juiste keuzes te kunnen maken.

Resultaten bij beoefenen van de Yama’s volgens de sutra’s van Patanjali

Ahimsa niet schaden

Als iemand stevig gegrondvest is in geweldloosheid, is er het opgeven van alle vijandigheid in zijn bijzijn. II -35

Satya waarachtigheid

Is men stevig gegrondvest in waarheidlievenheid dan berust de vrucht van handeling uitsluitend op handeling. II-36

Asteya niet stelen

Wanneer iemand standvastig wordt in het zich onthouden van diefstal, komen voor hem allerlei kostbare schatten omhoog. II-37

Brahmacharya intimiteit

Door zich van onbeheerstheid te onthouden, wint men kracht, ontembare energie. II-38

Aparygraha niet begeren

Als de afwezigheid van bezitzucht een voldongen feit is, komt kennis (inzicht) omtrent het “hoe “ en “waartoe” van het bestaan. II-39

Resultaten bij beoefenen van de Niyama’s volgens de sutra’s van Patanjali

Saucha zuiverheid

Uit mentale zuiverheid komt zuiverheid van hart, opgewektheid van geest, het vermogen tot éénpuntige gerichtheid, beheersing van de zinnen en het vermogen om het Zelf (Atman) te zien. II-41

Santosha tevredenheid

Door tevredenheid krijgt men het allerhoogste geluk II-42

Tapah matigheid

Door vurige aspiratie en door het verwijderen van onzuiverheid komt vervolmaking van lichaamskrachten en van de zintuigen. II-43

Svadhyaya zelfonderzoek

Door Zelf-studie ontstaat eenwording met de verlangde godheid. II-44

Isvara Pranidhana overgave

Door toewijding aan Isvara komt samadhi tot stand. II-45