Functional mapping

De term `functional mapping´ betekent letterlijk en figuurlijk het functioneel in kaart brengen van de geest (mind map) en wel vanuit het binnen artes Sophiae verband ontwikkelde functionele paradigma en het daartoe `gestemde instrument´ van systeem dynamiek.

Systeem dynamisch denken en werken vraagt om het kunnen visualiseren van hypothetische en operationele denk en werk verbanden. Het visueel in kaart brengen van denkbare concepten zowel in analytische als in synthetische denk-bewegingen heeft zich in de loop van de tijd, her en der, ontwikkeld.

Binnen artes Sophiae verband is het fenomeen `mind map´ systeem dynamisch vierledig uitgewerkt en verwerkt in het action research model.

Kortheidshalve, onderscheiden we in het action research model 4 fasen / stappen, analoog aan de empirische- en fenomenologische cyclus.

In het artes Sophiae action research model benoemd als open dating, axial dating, conceptual dating en functional dating. Aan deze vier fasen / stappen verbinden we respectievelijk mind mapping, design mapping, concept mapping en frame mapping. Zie ook Lezing Wageningen

Vooreerst moet vermeld worden dat pas binnen artes Sophiae verband de stappen van open dating naar axial dating en zo voort, systeem dynamisch onderbouwd, inzichtelijk denkbaar en methodisch hanteerbaar zijn gemaakt ten behoeve van het zogenoemde handelingsgerichte onderzoek binnen het functionele paradigma, en verder uitgewerkt in o.a. lerend onderzoeken en onderzoekend leren.

Zonder een systeem dynamische denk en werkwijze is het niet mogelijk om vorm te geven aan de action research cyclus; action research en systeem dynamiek zijn derhalve noodzakelijk complementair binnen het functionele paradigma, het ene is niet zonder het andere.

Willen we derhalve handelingsgericht onderzoek kunnen behartigen dan dienen we systeemdynamisch te kunnen denken en werken en dat vraagt om het systematisch, methodisch en logisch in kaart brengen van voorhanden en nog te onderzoeken en of te vormen concepten. Dat op diverse wijzen `in kaart kunnen brengen´ is nu de essentie van functional mapping.

Functional mapping is een vorm van kennis management. Het managen van `kennis´, vraagt evenwel ook om een `kennen´ en een `kunnen´, tesamen komend in `kunst´. De kunst om kennis te managen, leidend tot een kunnen en kennen. Dit viertal kan vorm gegeven worden in een mind map (diagram), simpel maar adequaat. Daarop voortbordurend kan je daaraan talloze vierledige schemata koppelen, mits je elke mind map systeem dynamisch uitwerkt tot een vergelijkbaar, analoog werkend, model, zodat ze tesamen een patroon vormen, zogezegd een functioneel denk-raam en werk-raam ineen.

De woorden denk-raam en werk-raam verwijzen in dit verband letterlijk ook naar visueel denkbare en werkbare grafisch weer te geven modellen, zij het dat ze systeem dynamisch uitgewerkt en ingewerkt zijn in systeemdynamisch gevalideerde werkvelden, kaarten van de geest, mind maps.

Welke kaarten en of mappen dien je dan te ontwikkelen wil je systeemdynamisch kunnen denken en werken? Dat nu vormt de focus van het artes Sophiae onderzoek, ondergebracht in artes techne, de onderzoekskamer van Artes Sophiae. Onderzoek ontstaat al doende in het verleggen van de grens tussen licht en donker, immers de onderzoeker weet ten diepste niet wat in het donker wacht op verheldering en verduidelijking.

Al doende heeft artes Sophiae in de loop van de jaren de ene na de andere map, kaart, ontwikkeld en de eerste heette diagram, vervolgens ontstond het dynagram. Nadat we beide `grammetjes´ door ontwikkeld hadden, ontstond de combi tussen beiden, het duogram.

Aangezien elk `grammetje´ letterlijk een systeem dynamisch gevalideerd concept bevatte, uitgewerkt in een visueel te bedenken en te bewerken `veld´ ontstond ook de mogelijkheid te leren werken in een actueel onderzoeksveld in werking. Dat onderzoeksveld heeft vele namen gekregen, maar alle benamingen sneuvelden uiteindelijk.

Pas met het o.a. bestuderen van een oud Chinees geschrift: `het geheim van de gouden bloem´, werd duidelijk wat dat veld inhield en hoe dat veld ook daadwerkelijk in werking kon treden. Dit aloude geschrift werd weer heel modern door de vele pogingen het begrip veld opnieuw tot leven te wekken vanuit onderscheiden optieken (electromagnetisch / quantum mechanisch / etc.).

Voor hetgeen al jaren praxis was binnen ´het leren werken in de werking van het veld´ ontstond nu begrip en beeld van de aard van dit veld in werking, vandaar dat we het zijn gaan benoemen als een dictogram.

Hoe te werken in het dictogram is methodisch uitgewerkt in 16 stappen, allen systeem dynamisch gerelateerd en gevalideerd. Het dictogram als een veld in werking is niet te `lezen´, te verstaan en te begrijpen, zonder het benutten van diagrammen en dynagrammen ter referentie en objectivering van hetgeen zich in dat veld laat zien en horen.

Feitelijk kan het dictogram slechts gelezen worden als je hebt leren werken in het duogram, vandaar dat het dictogram systeem dynamisch gepositioneerd wordt op oost en het duogram op west. Het diagram werd op noord gepositioneerd en het dynagram op zuid.

Het positioneren van deze vier grammetjes in een systeem dynamisch gevalideerd verband, compatible met onder andere het diagram van kennen, kunnen, kunst en kennis analoog onder andere aan het diagram van denken, willen, voelen en handelen en zo voort was op zich al een hele zoektocht. Uiteindelijk ging dat pas lukken doordat we de drie paradigma´s systeemdynamisch konden positioneren in relatie tot enerzijds de drie onderzoeks cycli: empirisch, fenomenologisch, action research en anderzijds de drie niveaus: systeem systematiek, systeem methodiek, systeem logiek.