Grondvormen uit de natuur

Min of meer toeval of een elementaire wetmatigheid in de vormenrijkdom der natuur? Het is maar een kleine, min of meer willekeurige verzameling van wat we maar zullen noemen 'grondvormen uit de natuur', hetgeen we benoemen als een werkelijkheid, die deels onzichtbaar en deels ook zichtbaar gemaakt kan worden. Deze grondvormen uit de natuur hebben zo hun geheel eigen karakteristieke vormen, figuren, signaturen, hetgeen Jacob Böhme en Michael Andreae beschreven en uitgebeeld hebben in De Signatura Rerum; een signatuur aller dingen, met een wel zeer in het oog lopend grondpatroon, zoals C.G.Jung dat uitgewerkt heeft in zijn visie op de mandala, zie aldaar. Niet verwonderlijk dat o.a. Hegel en ook Jung zich thuis voelden in het gedachtegoed van Böhme.

We plaatsen deze grondvormen derhalve ook onder systeem logiek zoals we dat trachten te verstaan als een grondstructuur en of een te denken beeldlogisch geordend grondpatroon. Van oudsher heeft de mythisch denkende mens middels deze grondvormen (conform het mythisch paradigma, zoals C.A.van Peursen dat beschreven heeft), niet alleen vorm gegeven aan deze werkzame archetypische oersymbolen, maar er ook daadwerkelijk in gewerkt. Zij verstond de actuele werking van dit 'veld' en bracht die dan ook op vele manieren, via mythen, riten en symbolen tot stand, teneinde zowel gewassen, dieren als mensen te kunnen helen, ieder naar hun eigen aard.

De term logiek in dit deel van systeem dynamiek wil verwijzen naar de geheel eigen aard van elk wezen, dat als 'wezen' (ousia) zowel in een 'kwantitatieve' (poson) dimensie als in een 'kwalitatieve' (poion) dimensie opereert. Deze twee dimensies dienen in hun 'eigen hoedanigheid' zich tot elkaar te 'verhouden' (pros ti), zowel binnen de hen toegewezen 'ruimte' (pou) en 'tijd' (pote) als in de overige categorieën van hun 'zijn', 'hebben', 'doen' en 'ondergaan' (Aristoteles 10 categorieën). In hun hoedanigheid verschijnen ze als een 'fenomeen', te 'leren lezen' als hetgeen uit zichzelve wil verschijnen in hun specifieke gestalte, figuratie, compositie, proces, betrekking, inhoud en vorm. Kortom in al hun beeldrijkdom.

De taal van het beeld naar ieders eigen signatuur te leren verstaan, is haar ook te leren denken en via dat denken ook weer aanschouwelijk te maken als een beeldveld met samenhangende begrippen. Daartoe moet eerst en vooral de beweging, de interne dynamiek opgespoord worden, want alles wat is, manifesteert zich in het rijke gewaad van het beeld als bewogen beweging. Alles wat verschijnt laat haar licht van binnen uit schijnen door en tot in haar gehele 'Gestalt'. Deze gestalte spreekt in een beeldrijke vormentaal. Deze vormentaal weer te leren verstaan en begrijpen vraagt oefening. Een oefening die begint met zich af te stemmen en in te leven in de geheel eigen-aard en specifieke beeld-taal van het betreffende fenomeen, het leren lezen (hermeneuia) waartoe de mens van oudsher zich bekwaamd heeft.

ArtesS beoogt in al hetgeen ze onderneemt deze beeldtaal weer tot leven te wekken als een ken-instrument van de hoogste orde. Verder stelt zij zich tot doel deze beeldtaal ook begrippelijk uiteen te zetten in evenzovele specifiek gerelateerde beeld momenten, beeld velden. Zie daartoe in de artesS bieb de onderscheiden hypothetische pogingen. Het leren lezen van de betreffende beeldvormen behoeft het actualiseren van een fenomenologische onderzoeksgang, zowel object betrokken waarnemend als subject betrokken gewaarwordend. Het geduld beoefenend je te onthouden van een directe duiding en het niet-weten uit te houden, teneinde het beeld op je in te laten werken, zodat je, het beeldspoor vervolgend, één na het ander en of het één met het ander aan het licht kan brengen, doen oplichten en of doen inlichten, zie de fenomenologische onderzoeksgang.

Onderstaande foto's zijn, ten behoeve van de vele voordrachten, inzake de eigen logiek van het beeld, 30 jaar geleden ontwikkeld en vorm gegeven door Frans Weijers, vriend, docent filmacademie, cameraman en fotograaf.